Thứ Sáu, 8 tháng 3, 2013

Ðau lưng là bị bệnh gì?

Tôi 38 tuổi, bị đau ở lưng 2 năm nay. Tôi đi khám đã nhiều nơi, có nơi ghi vôi hóa đốt sống, có nơi ghi hư đĩa đệm. Gần đây nhất tôi đi chụp Xquang phát hiện thấy có gai xương đốt sống. Xin hỏi tôi bị bệnh gì? Nguyên nhân do đâu?
Nguyễn Quảng Ninh (Yên Bái)
Vôi hóa cột sống là thuật ngữ dùng để chỉ tình trạng hư cột sống hay thoái hóa cột sống. Nguyên nhân chính của hư cột sống là quá trình lão hóa và tình trạng chịu tải kéo dài của đĩa đệm. Đĩa đệm là phần cấu trúc không xương nằm giữa 2 thân đốt sống. Một đĩa đệm bình thường (khỏe mạnh) có cấu tạo rất hoàn hảo, có khả năng chun giãn, đàn hồi và đóng vai trò như một bộ phận giảm sóc của cơ thể. Tình trạng thoái hóa có thể xảy ra ở khớp đốt sống hoặc ở đĩa đệm.
Hư khớp đốt sống: thấy nhiều ở những người trên 40 tuổi. Đa phần không có biểu hiện đau hoặc hạn chế vận động. Rất nhiều trường hợp phát hiện trên phim chụp cột sống những hình ảnh của thoái hóa như gai xương, xơ xương dưới sụn, hẹp khe khớp... nhưng hoàn toàn không có triệu chứng. Chỉ một số ít biểu hiện đau do gai xương mọc ở những vị trí gần tổ chức thần kinh gây kích thích đau.
Hư đĩa đệm cột sống là thủ phạm quan trọng của đau lưng các loại. Trên phim chụp bình thường không đánh giá được tình trạng hư đĩa đệm mà người ta phải chụp cản quang đĩa đệm mới thấy được. Có 3 mức độ hư đĩa đệm. Mức độ sớm: đĩa đệm mới căng phồng sau những tác động mạnh, đột ngột và trái tư thế gây đau thắt lưng cấp; Mức độ trung bình: gây đau thắt lưng mạn tính, chụp đĩa đệm cản quang có thể thấy đĩa đệm biến dạng, rạn nứt; Mức độ nặng gây lồi hoặc thoát vị đĩa đệm vào ống sống gây đau thắt lưng, đau lan xuống hông, thậm chí xuống tận gót chân.
Như vậy, vôi hóa là hiện tượng lắng đọng canxi ở mép dây chằng bám vào đốt sống, tạo ra hình ảnh gai xương trên phim chụp Xquang. Nhưng trên lâm sàng, đau lưng có thể do gai xương (hiếm gặp) và chủ yếu do thoái hóa đĩa đệm vùng lưng và nhiều nguyên nhân khác.             
BS. Trần Hà My

Bài thuốc trị đau thắt lưng

Đau thắt lưng là đau một bên hay hai bên cột sống, là một chứng bệnh do nhiều nguyên nhân gây ra có thể chia làm hai loại: đau lưng cấp và đau lưng mạn. Theo y học cổ truyền, thắt lưng là phủ của thận, nên đau thắt lưng có quan hệ mật thiết với thận.
Đau lưng cấp thường do bị lạnh gây co cứng các cơ ở sống lưng, dây chằng, cột sống bị viêm, bị phù nề chèn ép vào dây thần kinh khi vác nặng, sai tư thế, sang chấn vùng sống lưng. Đau lưng mạn thường do viêm cột sống, thoái hóa cột sống, lao ung thư, đau các nội tạng ở ngực, đau lan tỏa ra sau lưng, đau lưng cơ năng do động kinh, suy nhược thần kinh.
Đau thắt lưng cấp do phong hàn thấp
Đau thắt lưng xảy ra đột ngột, sau khi bị lạnh, mưa, ẩm thấp không cúi được, ho và trở mình cũng đau thường đau một bên. Thắt lưng đau tăng khi gặp lạnh, vặn lưng, cúi ngửa khó khăn và gây đau, nằm yên vẫn đau, gặp thời tiết âm u ẩm thấp, mưa thì đau tăng.
Bài thuốc trị đau thắt lưng 1
 Cơ thể học vùng thắt lưng.
Phương pháp chữa: Khu phong, tán hàn, trừ thấp, ôn kinh hoạt lạc (hành khí, hoạt huyết).
Bài thuốc: Độc hoạt ký sinh thang: Độc hoạt 12g, tang ký sinh 12g, tân giao 8g, phòng phong 8g, tế tân 8g, đương quy 12g, thược dược 10g, xuyên khung 12g, địa hoàng 8g, đỗ trọng 12g, ngưu tất 8g, nhân sâm 8g, phục linh 8g, cam thảo 6g, quế tâm 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
Trong bài độc hoạt, tế tân, phòng phong, quế tâm, tần giao, phục linh để khu tán hàn trừ thấp; đương quy, thược dược, xuyên khung, địa hoàng để hoạt huyết thông lạc chỉ đau; cam thảo, nhân sâm để bổ khí; tang ký sinh, đỗ trọng, ngưu tất để ích thận dưỡng cân khỏe lưng gối.
Đau lưng cấp khi thay đổi tư thế hay vác nặng lệch tư thế do khí trệ, huyết ứ
Triệu chứng: Sau khi vác nặng lệch người hoặc sau một động tác thay đổi tư thế đột nhiên bị đau một bên sống lưng, đau dữ dội ở một chỗ, vận động hạn chế nhiều khi không cúi, đi lại được, cơ co cứng, sợ ấn vào chỗ đau (cự án).
Phương pháp chữa: Hoạt huyết hóa ứ, lý khí chỉ đau.
Bài thuốc: Thân thống trục ứ thang: Đào nhân 12g, hồng hoa 12g, đương quy 12g, cam thảo 8g, xuyên khung 12g, ngưu tất 12g, ngũ linh chỉ 8g, hương phụ 4g, địa long 8g, tần giao 4g, khương hoạt 4g, một dược 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
Đau thắt lưng do thận hư
Triệu chứng: Thắt lưng đau ê ẩm, chân yếu, lúc mệt bệnh tăng, nằm thì giảm. Nếu thận dương hư là chính, có thêm chân tay lạnh, mặt sắc trắng, bụng dưới câu cấp, lưỡi nhạt, mạch trầm tế. Nếu thận âm hư là chính, có thêm tâm phiền mất ngủ, miệng họng khô, má hồng, lòng bàn chân tay nóng, lưỡi đỏ, mạch tế sác.
Phương pháp chữa:
Với thận dương hư là chính: Bổ thận trợ dương.
Bài thuốc: Hữu quy hoàn: Thục địa 32g, sơn dược 16g, sơn thù 16g, kỷ tử 16g, đỗ trọng 16g, thỏ ty tử 16g, phụ tử 12g, nhục quế 12g, đương quy 12g, lộc giác giao 16g. Sắc uống ngày 1 thang.
Với thận âm hư là chính: Bổ thận tư âm.
Bài thuốc: Tả quy hoàn: Thục địa 32g, sơn dược 16g, sơn thù 16g, kỷ tử 16g, thỏ ty tử 16g, ngưu tất 12g, lộc giác giao 16g, quy bản 16g, tục đoạn 12g, đỗ trọng12g. Sắc uống ngày 1 thang.
Chú ý: Các bài thuốc trên cho 750ml nước sắc 2 lần, mỗi lần chắt lấy 250ml, trộn 2 lần sắc chia uống 3 lần lúc thuốc còn nóng. Uống liền  10 thang.
Lương y Vũ Quốc Trung

Hạn chế đau lưng do sai tư thế

Tôi làm văn thư đã được hơn một năm. Trước đây, sức khỏe tôi bình thường, nhưng khoảng 3 đây tôi rất hay bị đau lưng. Gần hơn một giờ là lưng nhức mỏi rã rời. Hằng tối tôi vẫn tập thể dục, nhưng sao bệnh không hết?        
       Hoàng Hải Lan (Nghệ An)
 Bạn nên xem lại tư thế ngồi khi làm việc của mình có đúng không, bởi qua những gì bạn mô tả, rất có thể bạn mắc hội chứng đau lưng do sai thư thế – một căn bệnh phổ biến nhất của dân văn phòng. Thủ phạm gây đau lưng chính là do lưng ít được vận động, ngồi nhiều nhưng tư thế không đúng (cúi liên tục, vẹo lưng, gập lưng…), hậu quả là các bắp thịt ở vùng lưng bị căng cứng, vặn vẹo, máu huyết lưu thông kém… dẫn đến đau nhức.
Hạn chế đau lưng do sai tư thế 1
Ảnh minh họa (nguồn Internet)
Người bị đau lưng do sai tư thế nên áp dụng phương pháp điều trị sau: Nằm nghỉ tĩnh tại trên giường khoảng 2 - 3 ngày để các cơ đau nhức bớt căng cứng. Khi nằm, thỉnh thoảng nên nghiêng người sang trái, sang phải; co duỗi chân, chống tay vào giường đề nâng người lên rồi lại nằm xuống. Chỉ ngồi hay đứng dậy lúc thật cần thiết. Dùng các thuốc giảm đau, thuốc an thần, nhưng phải hết sức thận trọng, cùng với đó là chườm nóng và lạnh lên chỗ đau.
Xoa bóp cũng là một phương pháp tốt trị đau lưng, có tác dụng làm cho máu lưu thông tới những mạch máu nhỏ và làm thư giãn các cơ bắp. Khi cảm giác đau lưng đã đỡ nên chuyển qua luyện tập thể dục nhẹ nhàng với các động tác tác dụng tới phần cơ bụng và lưng dưới. Sau 7 ngày, nếu lưng vẫn không đỡ đau mà lại chuyển điểm đau như mông, đùi... thì nên lại khám bác sĩ, vì có thể đau lưng là dấu hiệu của các bệnh như thận, cột sống và gai cột sống, thần kinh tọa…
BS. Thanh Xuân

Ráy gai trị viêm gan và tê thấp

Ráy gai hay còn gọi là mướp gai, chóc gai. Theo YHCT, ráy gai có vị cay, tính ấm, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, trừ đờm, bình suyễn. Dùng trị các chứng bệnh viêm gan vàng da, tê buốt bàn chân, đau lưng, mỏi gối…
Trong nhân dân, thường dùng ráy gai để trị một số chứng bệnh sau:
Viêm gan vàng da hoặc suy gan: ráy gai 12 - 16g sắc uống trước bữa ăn 1 tiếng rưỡi, ngày 2-3 lần uống. Để tăng hiệu quả, có thể phối hợp với diệp hạ châu, nhân trần, mã đề, mỗi vị 12g. Uống liền 3 - 4 tuần tới khi các triệu chứng thuyên giảm hoặc ráy gai phối hợp với nghệ vàng, mỗi vị 12g, sắc uống, ngày 1 thang, trước bữa ăn. Uống liền 3 - 4 tuần lễ.
Trị cơ thể suy nhược sau sốt rét hoặc các di chứng sau sốt rét: ráy gai ngày 12g sắc uống hoặc ráy gai, đảng sâm, hoàng kỳ, bạch truật, cam thảo mỗi vị 12g, sắc uống.
Ráy gai trị viêm gan và tê thấp 1
 Cây ráy gai.
Trị tê thấp, bàn chân tê buốt: ráy gai, kê huyết đằng, cẩu tích, tỳ giải, ngưu tất, mỗi vị 12g, sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần trước bữa ăn. Uống liền 3 - 4 tuần lễ đến khi các triệu chứng thuyên giảm. Để tăng hiệu quả, nhất là trường hợp hai bàn chân tê buốt, có thể sau mỗi lần sắc thuốc, thêm một củ gừng tươi khoảng 20g, rửa sạch, giã dập cho vào bã của lần sắc cuối cùng, thêm ngập nước, đun sôi 30 phút. Gạn lấy nước này, để vừa ấm, ngâm ngập 2 bàn chân khoảng 30 phút rồi lau khô.
Trị đau lưng, đau gối, đau xương khớp: ráy gai, ngũ gia bì, ngưu tất, cẩu tích, cốt toái bổ, bạch thược, đỗ trọng, trần bì, mỗi vị 20g, ngâm rượu uống.
Trị viêm tinh hoàn: ráy gai 12g, lệ chi hạch (hạt vải): gọt bỏ vỏ đỏ, cắt bỏ rốn hạt, thái mỏng 3 - 5mm, sao vàng; lá trâu cổ (lá vẩy ốc) sao vàng, mỗi vị 10g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2 lần trước bữa ăn. Uống nhiều thang cho tới khi các triệu chứng thuyên giảm.
Trị ho do phế nhiệt, nước tiểu vàng, đậm màu: phối hợp ráy gai với bạc hà, mạch môn, huyền sâm, râu ngô, mỗi vị 10 - 12g sắc uống, ngày 1 thang. Uống liền 1 - 2 tuần đến khi hết các triệu chứng.
Lưu ý: tránh nhầm lẫn ráy gai với một số cây mang tên ráy hoặc các cây khác cùng họ ráy như ráy leo hay còn gọi là ráy leo lá rách, lân tơ uyn [Rapphidophora decursiva (Roxb.) Schott], họ ráy (araceae) hoặc cây ráy dại hay còn gọi là dã vu [Alocacia macrorrhiza (L.) Schott], họ ráy (araceae) hoặc cây củ chóc, còn gọi là bán hạ nam [Typhonium trilobatum (L.) Schott], họ ráy (araceae). Ngoài ra, cũng cần tránh nhầm với vị thuốc thổ phục linh vì ráy gai cũng có thể chất, hình dáng và màu nâu nhạt tương tự vị thổ phục linh.
GS.TS. Phạm Xuân Sinh

Những vị thuốc bổ thận cho người đau lưng

(SKDS) - Đau lưng theo Đông y là do thận kém, là một chứng bệnh thường gặp ở nam giới tuổi trung và cao niên. Do đó hầu hết các thuốc tráng dương của Đông y được gọi là thuốc bổ thận. Sau đây là một số vị thuốc bổ dưỡng, hỗ trợ điều trị đau lưng, mỏi gối; di tinh, tóc bạc sớm, nhằm tăng cường sinh lực, bạn đọc có thể tham khảo áp dụng.
Đỗ trọng: tính bình, vị ngọt hơi cay, có công dụng bổ can thận, cường gân cốt, bổ lưng gối. Sách Thần nông bản thảo kinh viết: “Đỗ trọng chủ yêu cốt thống, bổ trung ích tinh khí, kiện cân cốt”. Kinh nghiệm dân gian khuyên người đau lưng nên dùng 50g đỗ trọng hầm với thận lợn ăn hàng ngày.
Tỏa dương: tính ấm, vị ngọt, có công dụng bổ thận tráng dương, làm mạnh gân cốt. Sách Nội mông cổ trung thảo dược viết: “Tỏa dương trị dương nuy di tinh, lưng đau gối mỏi”. Kinh nghiệm dân gian khuyên người đau lưng nên nấu cháo tỏa dương ăn hàng ngày.
 Đông trùng hạ thảo ích tinh khí.
Nhục thung dung: tính ấm, vị chua ngọt hơi mặn, có công dụng bổ thận ích tinh, dùng tốt cho người bị đau lưng. Sách Bản thảo chính nghĩa viết: “Yêu giả thận chi phủ, thận hư tắc yêu thống, nhục dung bổ thận, thị dĩ trị chi” (lưng là phủ của thận, thận hư tất đau lưng, nhục thung dung có công dụng bổ thận nên được dùng để trị đau lưng).
Hà thủ ô: (có 2 loại hà thủ ô đỏ và hà thủ ô trắng) có công dụng bổ can thận, dưỡng tinh huyết. Sách Bản thảo cương mục viết: “Hà thủ ô năng dưỡng huyết ích can, cố tinh ích thận, cường cân cốt, ô long phát, vi tư bổ thực dược” (hà thủ ô dưỡng huyết bổ can, cố tinh ích thận, làm mạnh gân cốt, làm đen râu tóc, đúng là thức ăn, vị thuốc bổ dưỡng vậy). Đối với phụ nữ, hà thủ ô còn được dùng chữa các bệnh sau đẻ, các bệnh xích bạch đới. Liều dùng hằng ngày 12-20g dưới dạng thuốc sắc, thuốc rượu hoặc thuốc bột.
Đông trùng hạ thảo: tính ấm, vị ngọt, có công dụng bổ hư tổn, ích tinh khí. Sách Dược tính khảo viết: “Đông trùng hạ thảo bí tinh ích khí, chuyên bổ mệnh môn”. Kinh nghiệm nhân dân khuyên người bị đau lưng nên dùng đông trùng hạ thảo 3-5g hầm cách thủy với gà trống ăn mỗi tuần 1 lần.  
BS.Xuân Mai

Thực phẩm cho người đau lưng

(SKDS) - Đau lưng là triệu chứng thường gặp trong nhiều bệnh lý nội ngoại khoa. Thông thường khi chữa chứng đau lưng, các thầy thuốc y học cổ truyền hay sử dụng các biện pháp như dùng thuốc uống trong và xoa đắp bên ngoài, châm cứu bấm huyệt, tập luyện khí công dưỡng sinh. Tuy nhiên, có một liệu pháp hết sức đơn giản nhưng rất có ý nghĩa trong việc hỗ trợ điều trị và dự phòng tích cực tình trạng đau lưng tái phát mà người ta còn ít để ý đến, đó là việc lựa chọn và sử dụng hợp lý các thực phẩm thông dụng hàng ngày. Vậy, người bị đau lưng nên ăn gì? Dưới đây, xin được giới thiệu một số loại thực phẩm nên trọng dùng để bạn đọc tham khảo và áp dụng:
Vừng đen: tên thuốc là cự thắng, vị ngọt, tính bình, có công dụng bổ can thận. Sách Bản thảo cương mục cho rằng: vừng đen có khả năng trị ngũ tạng hư tổn, làm tăng khí lực và làm vững gân cốt. Sách Thọ thân dưỡng lão tân thư chủ trương dùng rượu vừng đen để trị chứng đau khớp, tứ chi yếu liệt và lưng đau gối mỏi ở người già. Dân gian thường dùng cháo vừng đen để bổ thận và chữa chứng yêu thống.
Hạt sen: còn gọi là liên tử nhục, vị ngọt, tính ấm, có công dụng dưỡng tâm, ích thận, bổ tỳ. Sách Nhật hoa tử bản thảo cho rằng : liên tử có tác dụng trị yêu thống. Sách Bản thảo cương mục cũng viết: “Liên tử giao tâm thận, hậu tràng vị, cố tinh khí, cường cân cốt, bổ hư tổn, lợi nhĩ mục, trừ hàn thấp”. Bởi vậy, hạt sen rất thích hợp với chứng đau lưng mạn tính do thận hư hoặc có kèm theo hàn thấp.
Rau hẹ và hạt hẹ: Còn gọi là phỉ thái và phỉ tử. Rau hẹ có công dụng ôn trung, hành khí, tán huyết, “làm ấm lưng gối” (Nhật hoa tử bản thảo), “trị dương hư thận lãnh, dương đạo bất chấn, hoặc yêu tất lãnh thống” (Phương mạch chính tông). Dân gian thường dùng rau hẹ xào với dầu vừng ăn hoặc dùng rau hẹ 60g rửa sạch, ép lấy nước cốt rồi hoà với một chút rượu vang uống để chữa chứng đau lưng mạn tính. Hạt hẹ có công dụng bổ can thận, làm ấm lưng gối, tráng dương cố tinh, dùng rất tốt cho những người đau lưng mỏi gối do lạnh. Sách Trấn nam bản thảo viết: “Phi tử bổ can thận, noãn yêu tất” (hạt hẹ bổ can thận, làm ấm lưng gối).
Hoài sơn: có công dụng ích thận, kiện tỳ, bổ phế. Sách Biệt lục Viết: “Hoài sơn chỉ yêu thống” (hoài sơn có công dụng chữa đau lưng). Mỗi ngày dùng 30g đến 60g ninh nhừ, chế thêm đường phèn làm đồ tráng miệng.
Hạt dẻ: có công dụng bổ thận khí, kiện tỳ vị, làm mạnh lưng gối. Sách Thiên kim yếu phương viết: “Sinh thực chi, thậm trị yêu cước bất toại”. Nhà bác học Lý Thời Trân khuyên rằng: để trị chứng đau lưng mỗi ngày nên ăn 10 hạt dẻ hoặc giả nấu cháo hạt dẻ ăn thường xuyên. 
ThS.Hoàng Khánh Toàn

Bài thuốc trị bệnh đau lưng

Ðau lưng Ðông y gọi là yêu thống. Bệnh do nhiều nguyên nhân gây nên, có thể là do thận hư, do hàn thấp, do đau thần kinh, do sang chấn… Ðau lưng thường kèm theo những triệu chứng hoa mắt, chóng mặt, ù tai, ăn ngủ kém, hạn chế vận động. Tư thế và dáng đi người bệnh nhiều khi bị nghiêng lệch về một bên, lưng còng xuống, bước đi chậm chạp, tê bì vùng lưng, tay chân lạnh, ngủ hay mơ, tim hồi hộp. Nếu là nam giới có thể bị xuất tinh sớm, hoạt tinh… Sau đây là một số bài thuốc Nam trị bệnh hiệu quả theo từng thể.
Đau lưng do hàn thấp:Người bệnh đột nhiên bị đau lưng. Do sống trong môi trường ẩm thấp, mưa lạnh trong thời gian dài, cơ thể bị nhiễm thấp tà làm cho khí cơ trở trệ, huyết mạch bị bế tắc, kinh lạc mất thông sướng. Người bệnh đau ở cột sống và hai bên sống lưng, cảm giác tê bì, mỗi khi vận động đau tăng lên, dáng đi nghiêng lệch hoặc còng xuống, cơ thể thiếu linh hoạt, toàn thân mệt mỏi ảnh hưởng đến sinh hoạt và lao động. Phép trị là trừ hàn hóa thấp, thông kinh hoạt lạc, bồi bổ can thận. Dùng một trong các bài:

 Bê vật nặng sai tư thế là nguyên nhân gây đau lưng cấp.
Bài 1: Dùng quả nhàu hoặc rễ nhàu sắt lát phơi khô, đun với nước sôi dùng thay trà hằng ngày, sau vài tuần sẽ thấy kết quả. Hoặc có thể dùng quả nhàu ngâm rượu uống ngày 2-3 chén nhỏ uống sau bữa ăn.
Bài 2: hồng hoa 6g, tô mộc 20g, cỏ xước 16g, trinh nữ hoàng cung 16g, hà thủ ô 12g, cẩu tích 12g, tang ký sinh 16g, thổ phục linh 20g, ngải diệp 16g, hy thiêm 16g, phòng sâm 16g, nam tục đoạn 16g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần. Công dụng: khu phong tán hàn, hóa thấp thông lạc, dưỡng can thận.
Có thể kết hợp dùng bài thuốc chườm:
Bài 1: vỏ cây gạo 150g, sinh khương 15g. Cho cả hai thứ vào cối giã nhỏ, trộn thêm một chút rượu, xào nóng, gói thuốc vào miếng vải rồi chườm vào chỗ đau. Công dụng: đuổi phong hàn, ôn ấm kinh lạc, giảm đau nhanh.
Bài 2: lá đơn đại hoàng, lá cúc tần mỗi thứ 1 nắm, sao nóng, gói vào miếng vải, chườm vào chỗ đau 2 - 3 lần trong ngày.
Đau lưng do thận hư: Biểu hiện người mệt mỏi đuối sức, đau lưng âm ỉ, nhiều khi bị tê cứng, hoa mắt chóng mặt ù tai, chân tay lạnh, cơ bắp yếu mềm, phù ở mặt và tứ chi, nếu nam giới thì bị di mộng tinh. Phép trị: ôn bổ can thận. Dùng một trong các bài:
Bài 1: cẩu tích 16g, nhục thung dung 10g, thỏ ty tử 12g, phá cố chỉ 10g, ngải diệp 12g, tần giao 10g, tế tân 10g, thục địa sao khô 12g, hà thủ ô chế 12g, củ đinh lăng 16g, nhục quế 10g, khiếm thực 12g, đỗ trọng 10g, phòng sâm 12g, cam thảo 12g, đại táo 10g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần, uống ấm. Dùng 12 - 16 thang là một đợt, nghỉ 5 ngày rồi dùng tiếp đợt 2. Công dụng: bổ thận, bổ nguyên dương.
Bài 2: nam tục đoạn 16g, tang ký sinh 12g, ngũ gia bì 16g, sâm bố chính 16g, tần giao 12g, cẩu tích 16g, hoàng kỳ 12g, bạch truật 16g, liên nhục 16g, ngũ vị 12g, khiếm thực 12g, trần bì 12g, nhục quế 8g, thiên niên kiện 10g, đan sâm 16g, phá cố chỉ 10g, chích thảo 12g, đại táo 10g, hắc táo nhân 16g, trạch tả 10g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần, uống ấm.
Bài 3: hà thủ ô 16g, đương quy 12g, phòng sâm 16g, ngưu tất 16g, hắc táo nhân 16g, ba kích 16g, đỗ trọng 12g, nam tục đoạn 16g, ngũ gia bì 16g, khởi tử 16g, thỏ ty tử 16g, tần giao 12g, tế tân 10g, sinh khương 6g, nhục quế 8g, thiên niên kiện 10g, chích thảo 10g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần, uống ấm.
Kết hợp dùng bài thuốc xoa bóp: nhục quế, thiên niên kiện, xuyên khung, hoa hồi, kê huyết đằng, nam tục đoạn, nhân hạt gấc, trần bì, bạch chỉ, phá cố chỉ mỗi vị 20g. Thái nhỏ các vị rồi cho vào chai thủy tinh, đổ ngập rượu trắng ngâm, sau 10 ngày là dùng được. Dùng bông chấm thuốc xoa vào nơi bị đau, kết hợp dùng các thủ thuật day, xoa, bấm, lăn… để giảm đau, chống co cứng, làm nóng các tổ chức cơ, trừ hàn thấp, thông kinh hoạt lạc…
Đau lưng do lao động quá sức: Sau lao động quá sức, mang vác nặng hoặc do thay đổi tư thế đột ngột, người bệnh đau dữ dội, không cúi được, ho, thở cũng đau, không vặn mình được, rất khó cử động. Phép điều trị là bổ dưỡng cân cơ, hoạt huyết, tiêu ứ. Dùng một trong các bài:

 Thỏ ty tử là vị thuốc trị đau lưng do thận hư.
Bài 1:

khương hoạt 12g, độc hoạt 10g, độc lực 10g, đỗ trọng 12g, tang ký sinh 12g, phòng sâm 16g, đương quy 16g, nam tục đoạn 16g, rễ cúc tần 12g, kê huyết đằng 16g, hoàng kỳ 16g, tang chi 12g, quế 6g, trần bì 12g, cam thảo 12g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần, uống ấm.
Bài 2: phòng phong 10g, kinh giới 16g, nam tục đoạn 16g, ngũ gia bì 12g, cẩu tích 12g, đỗ trọng 10g, đan sâm 16g, phòng sâm 16g, hà thủ ô 16g, đinh lăng 16g, trinh nữ hoàng cung 16g, liên nhục 16g, chích thảo 12g, thỏ ty tử 16g, quế 6g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần, uống ấm.
Bài thuốc ngâm rượu: xuyên khung 20g, khởi tử  20g, đỗ trọng 16g, phòng sâm 20g, ngũ gia bì 20g, nam tục đoạn 20g, cẩu tích 20g, đan sâm 20g, hà thủ ô 16g, liên nhục 16g, thiên niên kiện 10g, quế 10g, cao xương động vật 100g, cam thảo 20g, đại táo 16g, đương quy 20g, bạch thược 16g, bạch linh 16g, khiếm thực 20g, trần bì 16g. Cho các vị vào bình sành, đổ 3 lít rượu trắng ngâm sau 15 ngày là được. Ngày uống 50ml chia 2 lần trước bữa ăn hoặc trước khi đi ngủ. Công dụng: bổ tinh tủy, bổ khí huyết, nâng đỡ cơ thể, giảm đau lưng xương khớp.
  Lương yTrịnh Văn Sỹ

Bơi lội có chữa được đau lưng?

Hỏi: Tôi năm nay 37 tuổi, bị đau lưng nhất là khi thời tiết thay đổi. Nghe nói, bơi lội là môn thể thao thích hợp nhất có thể kết hợp điều trị đau lưng. Xin quý báo giải thích có đúng không, và tập thế nào là phù hợp?
     Nguyễn Văn Hòa (Tuyên Quang)
Đáp: Là một căn bệnh khá phổ biến, thường gặp ở tuổi trung niên và người già. Đau lưng có thể là đau do tư thế, lao động nặng... hoặc đau do nguyên nhân bệnh lý (thoái hóa khớp, viêm khớp, loãng xương,...). Bệnh thường xuất hiện đột ngột với những đợt đau nhất định do thay đổi thời tiết, khí hậu hoặc lao động căng thẳng, lao động ở tư thế ngồi hay đứng nhiều, v.v....
 ảnh minh họa (nguồn internet)
Bơi lội được xem là một thể thao chữa bệnh đau lưng hiệu quả nhất bởi trong môi trường nước, lực hấp dẫn (trọng lực) giảm. Khi bơi hầu như các khớp ở chân và cột sống không chịu tác động của trọng lượng cơ thể. Chức năng hệ thống tim mạch và hô hấp được củng cố, phát triển sức bền chung mà không ảnh hưởng đến các khớp. Trong quá trình bơi, các nhóm cơ lưng được củng cố, các khớp được nuôi dưỡng tốt hơn, có thể kìm chế và giảm quá trình thoái hóa ở các khớp, giảm tần suất tái phát của bệnh.
Khi bơi do lực cản và tính chất dẫn nhiệt của nước lớn, nên tiêu hao nhiều năng lượng vì vậy giảm được trọng lượng thừa của cơ thể, giúp giảm gánh nặng bổ sung lên các cơ và khớp, đặc biệt là khớp gối, khớp háng và cột sống thắt lưng.
Để bơi đạt hiệu quả chữa bệnh và củng cố sức khỏe. Với những người tập bơi cần tập 3 buổi trong một tuần (cách ngày), nâng dần thời gian tập để mỗi buổi có thể kéo dài 25-30 phút. Tập luyện phải thường xuyên, liên tục. Với những người từng bơi thời gian kéo dài hơn tối thiểu 30 phút/ 1 lần. Tốc độ bơi khoảng 5 km/h tần số mạch đạt 125-130 nhịp/phút. Nếu sức khỏe không phù hợp hoặc mắc bệnh mạn tính về tim mạch, huyết áp, phổi… thì không nên áp dụng phương pháp này.
            Bác sĩ Quốc Bảo

Đau lưng ở người cao tuổi

Bố tôi 67 tuổi, bị bệnh đau lưng đã lâu, mặc dù uống thuốc có đỡ nhưng bệnh hay tái phát. Mong bác sĩ tư vấn về bệnh này.
Mai Thị Hoa (Thanh Hóa)
Ở tuổi 67 bố bạn được xem là người cao tuổi. Có nhiều nguyên nhân gây đau lưng ở người cao tuổi là: các bệnh thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, gai đôi cột sống...; do khiêng vác nặng, thay đổi tư thế đột ngột; do viêm đĩa đệm, lao cột sống, ung thư cột sống, viêm khớp cùng chậu... Hoặc do viêm nhiễm ở một cơ quan khác như: viêm tiểu khung, buồng trứng (ở nữ), viêm dạ dày - tá tràng, viêm tiết niệu… các bệnh này  thường gây đau lưng âm ỉ, nhất là vào ban đêm. Triệu chứng chủ yếu là đau vùng lưng tương ứng với vị trí tổn thương.
 Nâng vật nặng quá sức dễ gây đau lưng.
Chụp Xquang, chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ có thể thấy rõ vùng tổn thương. Biện pháp khắc phục : tìm căn nguyên gây đau lưng để điều trị. Có thể kết hợp uống thuốc Tây với  xoa bóp, châm cứu, bấm huyệt, vật lý trị liệu. Bạn cần đưa bố khám bệnh định kỳ để được theo dõi bệnh chặt chẽ, đề phòng đau lưng tái phát. Tập thể dục nhẹ nhàng phù hợp với sức khỏe cũng là biện pháp phòng ngừa đau lưng hiệu quả.          
       BS.Ninh Thanh Tùng

Trị chứng đau lưng sau “động phòng”

Không hiếm người, kể cả những đấng mày râu còn trẻ tuổi, sau khi sinh hoạt tình dục bị lâm vào tình trạng đau lưng rất khó tả mà y học cổ truyền gọi là chứng “phòng sự yêu thống”. Theo y học hiện đại, nguyên nhân có thể là do tư thế sinh hoạt không hợp lý, thời gian và cường độ sinh hoạt quá mức khiến cho các gân cơ vùng thắt lưng bị co cứng bất thường, thậm chí các dây chằng cột sống có thể bị căng giãn đột ngột từ đó phát sinh chứng đau lưng. Điều này càng dễ xảy ra ở lứa tuổi trung niên trở lên khi cột sống thắt lưng đã và đang trên đường của quá trình thoái hóa. Theo y học cổ truyền, lưng là phủ của thận (tất nhiên là tạng thận theo quan niệm của Đông y), tất cả các bệnh của thận đều được phản ánh bởi các triệu chứng ở vùng lưng. Nếu thận khí hư suy, khi phòng sự hàn thấp thừa cơ xâm nhập; nếu phòng sự quá độ hoặc sinh hoạt tình dục khi cơ thể mệt mỏi quá mức vì các nguyên nhân khác nhau sẽ khiến cho thận tinh hao tán, tinh khí bất túc từ đó mà dẫn đến chứng yêu thống. Vậy phải làm gì khi lâm vào tình trạng bất ổn này?
Trước hết, cần phải nằm nghỉ trên giường, toàn thân và tâm trí thả lỏng. Có thể nhờ người khác hoặc tự mình lấy dầu nóng xoa vào vùng thắt lưng rồi dùng lòng hai bàn tay xát dọc hai bên cột sống theo chiều lên xuống trong 1 phút sao cho tại chỗ nóng lên là được. Tiếp đó, dùng ngón tay giữa day ấn các mỏm gai đốt sống thắt lưng với một lực tương đối mạnh trong 1 phút.
Ngồi dậy ở tư thế thẳng lưng, cẳng chân vuông góc với đùi. Dùng các ngón tay day nhẹ vùng thắt lưng để tìm điểm đau nhất rồi dùng ngón tay giữa day ấn trong 1 phút với một lực tương đối mạnh. Tiếp đó, đặt hai bàn tay ôm lấy eo lưng, ngón cái ở phía lưng, các ngón còn lại ở phía bụng (tư thế chống nạnh) rồi dùng hai ngón tay cái day bấm mạnh vào khối cơ lưng trong 1 phút, vừa day vừa nhẹ nhàng cúi ngửa cột sống thắt lưng với biên độ tăng dần.
Cuối cùng, có thể dùng một trong những chế phẩm tự chế như: ngũ gia bì và đỗ trọng lượng bằng nhau, sấy khô tán bột, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 20g với rượu nhạt hâm nóng, tiểu hồi hương 9g, đậu đen 500g, hai thứ sấy khô tán bột, uống mỗi ngày 9g với rượu nhạt ; bồ dục lợn 1 đôi làm sạch, thái miếng đem hầm với đỗ trọng 20g, hạt tiêu 14 hạt, ăn nóng.
Để dự phòng tình trạng này cần chú ý phòng dục điều độ, không sinh hoạt trong trạng thái quá mệt mỏi, căng thẳng về tinh thần, say rượu bia... Khi sinh hoạt cần lựa chọn tư thế, cường độ và thời gian thích hợp. Nếu tình trạng đau lưng tái diễn nhiều lần, nhất thiết phải đi khám bệnh và tuân thủ việc dùng thuốc cũng như những lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa. 
ThS.Hoàng Khánh Toàn

Nhập viện vì uống mật gấu trị đau lưng

Trung tâm Dị ứng - miễn dịch lâm sàng BV Bạch Mai vừa tiếp nhận điều trị cho bệnh nhân C., 80 tuổi, ở Bắc Ninh, nhập viện do ngộ độc mật gấu. Theo người nhà bệnh nhân cho biết, trước đó, ông C. bị ngã gây đau ở vùng lưng, nghe lời người quen, ông lấy mật gấu bôi vào chỗ đau nhưng không bớt. Nghĩ do mật gấu không thấm vào trong nên ông chuyển qua uống. 2 ngày sau, toàn thân ông nổi mẩn đỏ, bong tróc da, thở khó... nên người nhà đưa đi cấp cứu tại BV địa phương, sau đó được chuyển đến BV Bạch Mai. Kết quả thăm khám cho thấy ông C. bị dị ứng mật gấu. Do được cấp cứu kịp thời nên hiện tại sức khoẻ ông C. đã dần ổn định.
LH

Khi người cao tuổi đau lưng

Mọi người có thể bị đau lưng. Tuy nhiên, người cao tuổi (NCT) dễ mắc chứng đau hơn rất nhiều so với người trẻ tuổi. Đau lưng chỉ là một triệu chứng nhưng gây không ít phiền toái cho người bệnh.
Nguyên nhân
Đau lưng có hai loại nguyên nhân cơ bản sau đây: do tác động cơ học và do hiện tượng viêm.
- Đau lưng do tác động cơ học: đây là loại đau lưng hay gặp ở lứa tuổi đã trưởng thành và đặc biệt là NCT như: thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, gai đôi cột sống... Thoái hóa cột sống thường hay xảy ra ở vị trí sụn khớp và đĩa đệm, bởi hiện tượng trọng lực của cơ thể quá nặng tác động hàng ngày lên cột sống và cả tác động của trọng lực đè lên vai gáy rồi tác động xuống hệ thống đốt sống (ví dụ như ngồi làm việc nhiều giờ không vận động). Khi cột sống bị thoái hóa, triệu chứng đau lưng được thể hiện khá sớm và cũng chính vì có hiện tượng đau lưng rất khó chịu mà buộc người bệnh phải đi khám. Ngoài các nguyên nhân do thoái hóa cột sống còn có những nguyên nhân thuộc về cơ học như mang vác nặng, thay đổi tư thế đột ngột hoặc bưng, bê không cân xứng...
- Đau lưng do hiện tượng viêm: trong các nguyên nhân gây viêm có thể xảy ra ngay tại cột sống như: viêm đĩa đệm, lao cột sống, ung thư cột sống, viêm khớp cùng chậu... Cũng có nhiều trường hợp đau lưng nhưng lại do viêm nhiễm ở một cơ quan khác trong cơ thể như: viêm phần phụ ở nữ giới (viêm tiểu khung, viêm buồng trứng...), viêm dạ dày - tá tràng, viêm đường tiết niết niệu (do sỏi hoặc do vi khuẩn)... Các loại bệnh kiểu như thế này thường gây đau lưng một cách âm ỉ và đau lưng cùng một lúc với các triệu chứng chính của bệnh (ví dụ như người bị đau dạ dày, sỏi tiết niệu). Những nguyên nhân này cũng thường gặp ở NCT nhiều hơn người còn trẻ tuổi.
Tìm nguyên nhân
Đau lưng chỉ là một triệu chứng mà nhiều bệnh có biểu hiện bằng triệu chứng đau lưng. Trước hết người bị đau lưng nên tự xem xét bản thân mình đau lưng có từ bao giờ và có những hiện tượng gì liên quan đến đau lưng hay không? Ví dụ hay đau lưng vào thời gian nào trong ngày, đau có liên tục không, cơn đau có dữ dội hay âm ỉ, ngoài đau lưng còn có triệu chứng nào liên quan mật thiết với đau lưng như: tiểu buốt, tiểu dắt, tiểu són, nước tiểu có máu, nước tiểu đục hoặc sau mang vác nặng; bưng bê vật nặng, sai tư thế (nhất là NCT hay chăm sóc cây cảnh bưng bê chậu cảnh sai tư thế, quá nặng...); đau lưng có liên quan đến đau dạ dày hay không; đau lưng ở đoạn nào (phía trên hay vùng thắt lưng); đau có lan ra các vùng xung quanh hay không? Có thể tự tìm thấy một số dấu hiệu hoặc hiện tượng có khả nghi nhưng không nên tự mình chẩn đoán bệnh cho mình hoặc người thân khi không có chuyên môn thực sự về y.
Điều quan trọng nhất của việc tìm nguyên nhân gây đau lưng là đi khám bệnh ở những cơ sở y tế có đủ điều kiện và trang thiết bị chẩn đoán. Khi đến khám bệnh cần nghe rõ thầy thuốc hỏi những gì và cần nói rõ cho thầy thuốc biết những hiện tượng đau lưng và các biểu hiện kèm theo như vừa nêu ở phần trên. Tại phòng khám, bác sĩ sẽ khám cho người bệnh và cho làm các xét nghiệm có liên quan mà bác sĩ thấy cần thiết, ví dụ như nghi thoái hóa cột sống, lồi đĩa đệm thì có thể cho chụp X-quang, chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ; khi nghi do sỏi đường tiết niệu ngoài chụp X-quang ổ bụng, thầy thuốc sẽ cho siêu âm hệ thống niệu (thận, niệu quản, bàng quang), làm xét nghiệm về nước tiểu...
Có khá nhiều trường hợp khi tìm ra nguyên nhân và có biện pháp khắc phục thích hợp thì đau lưng cũng dần dần sẽ khỏi, ví dụ như: ngồi sai tư thế, bưng bê vật nặng không cân xứng trọng lực giữa hai tay và hai chân hoặc các trường hợp đau lưng do ngồi sai tư thế, do ngồi quá nhiều giờ liền như đối với lái xe, cán bộ văn phòng.
Khi bị đau lưng nên làm gì?
Khi biết rõ nguyên nhân gây đau lưng, thầy thuốc sẽ có chỉ định cụ thể trong điều trị, ví dụ thấy sỏi đường tiết niệu có thể dùng các kỹ thuật thích hợp để tán sỏi hay mổ lấy sỏi. Trên cơ sở khám lâm sàng, kết quả các xét nghiệm và cận lâm sàng, bác sĩ sẽ kết luận và cho hướng điều trị thích hợp.... Tuy vậy, cũng có nhiều trường hợp mặc dù biết rõ căn nguyên nhưng giải quyết triệt để căn nguyên đó không phải đơn giản trong ngày một, ngày hai, ví dụ như thoái hóa cột sống, lồi đĩa đệm. Khi biết rõ nguyên nhân gây đau lưng cần tìm mọi cách để giải quyết nguyên nhân và sau khi đã điều trị khỏi chứng đau lưng thì không nên để tái phát nguyên nhân đó, bởi vì nếu để tái phát đau lưng còn tăng hơn nhiều lần so với trước.
Ngoài ra, các việc làm khác hỗ trợ cũng rất cần thiết như tập thể dục nhẹ nhàng tùy theo sức mình và bệnh của mình, ví dụ như thoát vị đĩa đệm thì không thể tập thể dục như các bệnh khác được, cần phải tuân theo lời, tư vấn của bác sĩ điều trị (ví dụ như phải đi bộ trên nền phẳng không đi xe đạp, xe máy, ô tô những nơi gây xóc, mấp mô, nhiều ổ gà...). Các động tác đi bộ hoặc tập thể dục cho người thoái hóa cột sống cũng rất cần tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị.
Việc dùng thuốc để điều trị căn nguyên gây đau lưng không phải tùy tiện mà cần tuân thủ y lệnh của bác sĩ một cách tuyệt đối. Tuyệt đối không được tự mua thuốc để điều trị hoặc cùng một lúc cả thuốc Tây y cả thuốc Đông y. Trong điều kiện cho phép có thể điều trị Đông - Tây y kết hợp, ví dụ như: uống thuốc Tây y kết hợp xoa bóp, châm cứu, bấm huyệt hoặc vật lý liệu pháp. NCT cũng đừng quên đi khám bệnh định kỳ để được theo dõi bệnh một cách liên tục đề phòng bệnh đau lưng tái phát.
PGS.TS.BS. Bùi Khắc Hậu

Phòng đau lưng và trị đau lưng ở người cao tuổi

Bố tôi 62 tuổi, bị đau lưng mấy năm nay nhưng uống thuốc không khỏi. Ở Hội người cao tuổi của bố tôi cũng có nhiều người bị đau lưng. Xin hỏi cách phòng và chữa bệnh như thế nào?
Trần Thị Tâm (Nam Định)
Chứng đau lưng hay gặp ở người cao tuổi, tuy nhiên bệnh vẫn có thể gặp ở mọi lứa tuổi khác nữa. Cột sống như cái trụ chính cùng với các khối cơ ở lưng giữ vững tư thế thẳng đứng và mọi hoạt động của thân thể. Cột sống có 32 đốt, giữa các đốt có đĩa đệm, dây chằng và các khối cơ bám vào. Ở người cao tuổi, do cơ thể lão hóa, các đốt sống thường bị mất nhiều chất vôi, các dây chằng thường bị xơ, các cơ cũng bị teo, đĩa đệm bị thoát vị. Khi đó cột sống và các khối cơ không đủ sức chịu áp lực hoạt động mạnh của cơ thể nên đa số người cao tuổi thường bị đau lưng. Còn ở người trẻ, đau lưng có thể do chấn thương cột sống hay do bệnh ở gần cột sống gây ra như lao thận, viêm thận, loét dạ dày; lao động quá sức như gánh vác, xúc đất, bổ củi, bê nâng vật nặng... Đối với người làm công tác văn phòng chỉ ngồi một chỗ cũng dễ đau lưng vì các khối cơ lưng phải giữ lâu một tư thế, ít vận động nên bị mỏi. Chữa bệnh đau lưng bằng các phương pháp: xoa bóp, day ấn huyệt, châm cứu, uống thuốc giảm đau chống viêm, phẫu thuật nếu bị thoát vị đĩa đệm... Phòng bệnh bằng cách ăn thức ăn có nhiều canxi như: sữa, cá, xương hầm... Tập thể dục đều để các nhóm cơ có sức mạnh, chậm bị teo. Bạn nên đưa bố đi khám ở bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị đúng.  
BS. Nguyễn Minh Hiền

Ðau cột sống lưng, thắt lưng và cách khắc phục

Do đặc thù công việc nên tôi phải ngồi nhiều, làm việc bằng máy tính và qua mạng là chủ yếu. Gần đây, tôi thấy hay bị đau lưng thậm chí có lúc phải nằm nghỉ ngơi một thời gian dài. Xin bác sĩ cho biết cách khắc phục.
Mai Thu Hải (Hải Phòng)
Đau lưng là bệnh mà ai trong chúng ta cũng đều mắc nhưng bệnh hay gặp và hầu hết gặp ở những người làm việc văn phòng, di chuyển bằng xe hơi, máy bay... Do có nhiều cử động nên đốt sống thắt lưng cũng rất dễ bị tổn thương. Những tư thế làm việc học tập, động tác không đúng đều gây tổn thương cho cột sống, do đó, tình trạng đau thắt lưng sẽ xảy ra. Đau thắt lưng có nhiều nguyên nhân nhưng hầu hết các nguyên nhân chúng ta đều có thể phòng ngừa được bằng các biện pháp như sau: ngồi làm việc, học tập đúng tư thế, khi ngồi cố gắng giữ thẳng lưng không cúi gập người về phía trước, cũng đừng quá ưỡn lưng về phía sau. Khi nhấc vật nặng cũng phải giữ đúng tư thế: ngồi xuống thẳng lưng 2 tay nhấc vật nặng lên từ từ, không nên khum lưng cúi người để nhấc vật nặng. Trước khi chơi thể thao phải khởi động khớp kỹ, toàn bộ các khớp thời gian khởi động khớp đầy đủ là từ 15 - 30 phút. Nếu thỉnh thoảng hay bị đau thắt lưng, bạn nên đứng dậy tập các động tác nhẹ ngay tại chỗ. Khi xuất hiện tình trạng đau lưng, bạn phải đến bác sĩ thăm bệnh để biết được mức độ nặng của bệnh, nguyên nhân của bệnh và nhờ bác sĩ hướng dẫn những việc nào bạn có thể thực hiện tại nhà để điều trị chứng đau lưng của mình.              
                ThS. hà Hùng

Sinh xong, lưng đau quá!

Những vấn đề đó là: chăm con mệt mỏi, những cơn trầm cảm như kẻ thù giấu mặt, và đặc biệt là những cơn đau lưng dữ dội. Đây cũng là điều dễ hiểu bởi trong suốt chín tháng mang thai, cơ thể bạn sẽ có nhiều thay đổi, cả vẻ ngoài lẫn bên trong.

Cớ gì mà đau?

Việc cơ thể thay đổi sau khi sinh là khó tránh khỏi do cổ tử cung mở rộng, các cơ bụng dần suy yếu, áp lực được đặt nhiều lên lưng… Ngay cả việc tăng cân cũng khiến các cơ hoạt động mạnh. Không chỉ vậy, sự thay đổi hormone còn nới lỏng các khớp và dây chẳng gây mất thăng bằng và các cơn đau lưng. Với những mẹ bầu phải lao động mệt nhọc, cơn đau còn đáng sợ gấp nhiều lần.

Đặc biệt, có một sai lầm mà những phụ nữ lần đầu làm mẹ thường mắc phải: sai tư thế khi cho con bú. Thường mẹ luôn tìm cách để bé được thoải mái khi cho bé bú mà quên rằng khi đó có thể mình đang ngồi gập người, cơ thể có xu hướng gồng lên, cộng thêm việc cơ cổ và lưng phải căng ra hết cỡ khi cúi xuống nhìn con.

“Xử” cơn đau ra sao?

Thay vì nghiến răng chịu đau và cầu mong sự khó chịu này sẽ chỉ là tạm thời, tốt hơn hết, bạn nên bắt đầu một chế độ luyện tập cho cơ thể. Hãy thử nhé, 3 bước cực đơn giản:

1. Chọn một hoạt động thể thao nhẹ nhàng như đi bộ. Đây là bài tập bạn có thể bắt đầu ngay lập tức sau khi sinh, dù sinh thường hay sinh mổ.
Sinh xong, lưng đau quá! - 1
Tập thể dục giúp chị em giảm chứng đau lưng sau sinh nở. (ảnh minh họa)
2. Sau đó, bạn có thể tập các bài tập tăng cường cho lưng và cơ bụng. Xoay nghiêng xương chậu là một phần không thể thiếu trong bài tập của bạn. Bạn có thể dễ dàng tìm được những bài tập này trên mạng.

3. Tập kéo cơ nhẹ hoặc yoga: Trong lúc tập, nếu cảm thấy khó chịu hay mệt mỏi, nên nghỉ ngơi ngay lập tức.

Lưu ý: Luôn đứng, ngồi thẳng, cẩn thận với tư thế cho con bú, bế con. Khi nhặt đồ vật dưới đất, nên cong đầu gối rồi cúi xuống từ từ. Không nên mang vác nặng hoặc làm những công việc nặng nhọc.

Thư giãn nhé!

- Thả lỏng cơ thể trong bồn tắm nóng cũng rất hiệu quả.

- Chườm một tấm khăn thấm nước nóng hoặc một chai nước nóng lên vùng bị nhức. Nếu không hiệu quả, hãy thử thay bằng nước lạnh.

- Massage cơ thể hoặc sử dụng một số loại thảo dược có công dụng giảm đau.

- Có chế độ dinh dưỡng đặc biệt với đầy đủ các chất cần thiết cho cơ thể.

Cố lên, chỉ vài tháng thôi mà!

Đau lưng sau khi sinh là “bệnh” thường gặp của các mẹ mới sinh, nhất là những ai sinh mổ. Thường cơn đau sẽ dịu dần và kết thúc chỉ sau vài tháng nhưng cũng có thể kéo dài hơn tùy cơ địa. Những ai từng bị đau lưng trước đó hoặc đau lưng trong thời kỳ mang thai sẽ đau dai dẳng hơn bình thường.

Nếu trong một thời gian dài chăm sóc mà cơn đau không giảm hoặc xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng (cơn đau kéo dài và ngày một tệ hơn; mất cảm giác ở chân, móng, vùng sinh dục; khó đi tiểu hoặc đi tiểu không kiểm soát được…) hãy đến gặp bác sĩ.
(Theo Mẹ yêu bé)

Báo động bệnh đau lưng ở dân văn phòng

Đặc thù của công việc văn phòng là thường xuyên tiếp xúc và làm việc với máy tính, giấy tờ, hồ sơ…Tuy không phải sử dụng quá nhiều sức, tiếp xúc trực tiếp với ánh sánh, và các điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Nhưng với cường độ làm việc cao, áp lực công việc lớn, thường xuyên phải ngồi một chỗ quá lâu…cộng thêm ảnh hưởng của điều hoà, máy vi tính là mầm mống gây ra nhiều bệnh nan giải cho dân văn phòng. Điểm danh các bệnh mà dân văn phòng thường mắc phải là đau đầu, cơ thể yếu nhược, hay mệt mỏi, dễ béo phì, suy nhược toàn diện, stress và đặc biệt phổ biến nhất là bệnh về cột sống, khớp và thần kinh. Thống kê sơ bộ số lượng điều trị một ngày tại Khoa Vật lý trị liệu ở một bệnh viện cho thấy có 39 / 120 trường hợp điều trị liên quan đến thoái hoá cột sống (nguyên nhân chính dẫn đến đau thần kinh toạ). Độ tuổi của các bệnh nhân thường ở mức trung niên nhưng vẫn có trường hợp dưới 40 tuổi bị thoái hoá hoặc biến dạng đường cong sinh lý cột sống.

Nguyên nhân gây ra bệnh đau lưng, đau thần kinh toạ của dân văn phòng
- Tư thế bất thường: Ngồi quá lâu với tư thế không đúng, như ngồi thõng vai xuống sẽ làm còng lưng gây mệt mỏi, tổn thương cơ bắp và dẫn đến đau lưng mãn tính.
- Căng cơ lặp đi lặp lại: thao tác công việc đơn điệu, nhưng lặp đi lặp lại nhiều lần với tần số cao, thời gian nghỉ ngơi ít nên khiến các cơ bắp bị chấn thương, căng cơ quá mức dẫn đến mệt mỏi và đau lưng.
- Ít vận động: Do phải ngồi trong một tư thế nhất định hàng giờ liền, cơ thể không được vận động nên cột sống dễ bị chùn, nguy cơ dẫn đến thoái hoá cột sống gây ra bệnh đau lưng, đau thần kinh toạ. Song song đó, việc thiếu vận động hàng ngày và hạn chế tiếp xúc với ánh nắng sẽ mau chóng dẫn đến tình trạng xương trở nên dòn, xốp và tiến nhanh đến quá trình bị loãng xương cùng các biều hiện như thoát vị đĩa đệm, gai cột sống, thoái hoá cột sống.

Những triệu chứng báo động chứng đau thần kinh toạ ở dân văn phòng:
- Cảm giác đau nhói các cơ, đau lưng và tê phù chân tay, tình trạng đau mỏi, nhất là đau lưng và đau cơ vai diễn ra khá phổ biến.
- Một số biểu hiện khác như ăn uống kém, đau vai, đau thắt lưng dẫn đến sụn đệm cột sống thoái hoá, gây nên bệnh xương cổ, gây chèn ép thần kinh xương cùng, gây tổn thương và đau nhức cho xương cùng, một số bệnh biểu hiện như thoát vị đĩa đệm, gai cột sống…

Chủ động phòng và điều trị bệnh để tiếp tục duy trì công việc của bạn
- Ngồi đúng tư thế:
+ Khi ngồi hai chân nên để chạm đất, lưng thẳng. Khoảng 30 – 45 cần thay đổi tư thế chân, ngẩng đầu để đột sống cổ vận động hoặc đứng lên đi lại, vận động nhẹ, ưỡn người để cơ thể, cột sống lưng và mắt được giãn. Đặc biệt khi ngồi cần ngồi đúng tư thế ngồi ngửa người ra khoảng 135 độ ( góc tạo bởi đùi và thân), chân chạm đất. Tư thế này giảm tải cho cột sống vì phần lớn khống lượng lưng đã dồn vào lưng ghế. Các mạch máu cũng được lưu thông tốt hơn. Không ngồi ôm lấy máy tính, không ngồi gù lưng hay thõng người.
+ Điều chỉnh chiều cao ghế sao cho chân để vững chắc trên sàn nhà, đùi song song với mặt đất và bàn chân phải nâng đỡ được trọng lượng của cơ thể.
- Nghỉ ngơi: Cứ sau 2 -3 giờ ngồi làm việc thì nghỉ ngơi khoảng 10 phút, giúp cải thiện tuần hoàn trong cơ thể. Bạn có thể đi lại một chút trong 10 phút nghỉ ngơi này.
- Tập luyện tại chỗ: cân bằng việc ngồi, đứng, đi bộ. Tập luyện thêm một số các bài thể dục với ghế ngay tại nơi làm việc.
- Liệu pháp trong công việc: Xây dựng lối sống năng động trong công việc: năng vận động tại chỗ hoặc đi lại (đi lấy đồ, photo tài liệu, lấy giấy in, nước…trong khu làm việc, đi cầu thang bộ thay cho thang máy khi phải lên xuống vài tầng lầu).
- Liệu pháp cuộc sống
+ Lên lịch tập thể dục định kỳ, lựa chọn hình thức thể dục phù hợp với điều kiện sức khoẻ, thời gian và giới tính. Cần phải quyết tâm duy trì tập luyện, tránh bỏ tập.
+ Hạn chế dần rồi từ bỏ những thói quen có hại: hút thuốc lá, uống rượu bia, ăn vặt, xem phim, chơi game…
+ Thiết lập chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học: hạn chế ăn nhiều chất béo, nên chọn ăn thức ăn dạng hấp, luộc; thay đổi thói quen ăn mặn, không nên dùng thêm nước chấm khi ăn. Tăng cường ăn thêm rau, củ, quả để tăng cường chất xơ cho cơ thể.
+ Nếu có thói quen ăn phụ, thì nên chọn những loại thực phẩm như sữa tươi tách béo, trái cây ít ngọt, yaourt.
+ Cần ăn đủ bữa, nhất là bữa sáng, tránh tình trạng bỏ bữa ăn bù. Uống đủ nước để cơ thể duy trì được các hoạt động và giúp thanh lọc cơ thể. Mỗi ngày nên uống 1,5 – 2 lít nước.

Mẹo trị đau lưng cho dân văn phòng

Những nguyên nhân gây ra đau lưng đối với dân văn phòng:

- Tư thế bất thường: Bao gồm các tư thế ngồi sai. Một tư thế sai ví dụ như ngồi thõng vai xuống sẽ làm còng lưng, dẫn đến mệt mỏi và tổn thương cơ bắp.

- Căng cơ lặp đi lặp lại: Lặp lại những chuyển động nhất định, đặc biệt cứ ngồi sai tư thế lâu dài sẽ khiến các cơ bắp bị chấn thương, căng cơ quá mức dẫn đến mệt mỏi và đau lưng.

- Ít vận động: Lối sống ít vận động hoặc làm những việc không liên quan nhiều đến hoạt động thể chất cũng là nguyên nhân tăng nguy cơ đau lưng. Bởi, không tập thể dục sẽ làm cho cơ bắp thiếu linh hoạt (hạn chế về khả năng chuyển động của lưng, uốn cong, và xoay), cơ lưng bị yếu (tăng “gánh nặng” trên cột sống) và cơ bụng yếu (làm tăng căng cơ ở lưng).
Mẹo trị đau lưng cho dân văn phòng - 1
Bạn cũng có thể kê thêm một chiếc gối hoặc khăn sau lưng hoặc để một chiếc gối tựa ở phần cổ (ảnh minh họa)
Dưới đây là một số mẹo giúp bạn bảo vệ lưng và tăng cường sức khỏe cho cột sống của mình:

Ngồi đúng tư thế

Bạn nên chú ý, ghế ngồi phải phù hợp và có chất lượng tốt. Khi ngồi ở một vị trí, hầu hết trọng lượng cơ thể bạn dồn vào cột sống. Khi ngồi sai tư thế, nhưng lại ngồi trong nhiều giờ sẽ càng gây áp lực cho cột sống. Do vậy, tư thế ngồi rất quan trọng.

Bên cạnh đó, bạn không ngồi bên máy tính lâu, không ngồi gù lưng hay thõng người. Bạn cũng có thể kê thêm một chiếc gối hoặc khăn sau lưng hoặc để một chiếc gối tựa ở phần cổ. Điều chỉnh chiều cao ghế sao cho chân để vững chắc trên sàn nhà, đùi song song với mặt đất và bàn chân phải nâng đỡ được trọng lượng của cơ thể.

Chú ý đến ánh sáng

Độ sáng không đồng đều có thể gây ra đau đầu cũng như mệt mỏi và khiến bạn bị nheo mắt. Bạn có thể cần phải điều chỉnh độ sáng màn hình trong suốt cả ngày nếu bạn làm việc dưới ánh sáng tự nhiên chứ không phải là dùng đèn điện.
Mẹo trị đau lưng cho dân văn phòng - 2
Một phút có thể dành để thả lỏng cơ thể, quay cổ và tập hít thở sâu (ảnh minh họa)
Thường xuyên mắt

Nếu bạn thường xuyên phải ngồi trước màn hình máy vi tính, bạn phải chú ý luyện thị giác.Bạn giữ nguyên đầu, nhìn xuống dưới rồi lại nhìn lên 10 lần. Tiếp tục động tác này, nhưng nhìn sang phải - trái càng xa càng tốt để giúp thị giác khỏi mệt mỏi.

Uống nhiều nước

Ngồi lâu trong phòng làm việc khiến cho mắt bạn bị khô, cản trở lưu thông máu. Để cải thiện tình trạng này bạn hãy uống nước đầy đủ. Ngoài ra, uống nước thường xuyên, bạn sẽ giảm nhu cầu uống cà phê hay hút thuốc để tránh căng thẳng.

Hạn chế căng thẳng

Để giảm căng thẳng, bạn không nên làm việc khi đang bực bội. Theo nghiên cứu, căng thẳng có thể gây ra rối loạn cơ xương. Nếu có thể, bạn hãy thay đổi thường xuyên công việc trên máy tính.

Thư giãn tại chỗ

Ngồi lâu một tư thế có thể gây mệt mỏi cho các cơ bắp và làm chúng bị chấn thương. Bạn có thể thư giãn các cơ bắp bằng cách cứ sau 25-30 phút làm việc thì lại nghỉ một phút. Một phút này có thể dành để thả lỏng cơ thể, quay cổ và tập hít thở sâu. Sau 2-3 giờ ngồi làm việc thì nghỉ ngơi khoảng 10 phút. Điều này sẽ cải thiện tuần hoàn trong cơ thể. Bạn có thể đi đi lại một chút trong 10 phút nghỉ ngơi này.
Mẹo trị đau lưng cho dân văn phòng - 3
Các bài tập thể dục về căng cơ và di chuyển cơ thể là rất quan trọng đối với bạn (ảnh minh họa)
Tập thể dục thường xuyên

Nếu bạn không thể tập thể dục hàng ngày, bạn hãy tập thể dục khi bạn có thể. Cho dù đó là một bài tập thở, vì có tập vẫn tốt hơn là bạn không tập. Mục tiêu của bạn không phải là giảm cân hay làm đẹp. Mà mục tiêu quan trọng ở đây là giữ cơ thể bạn hoạt động và làm việc tốt, tránh mệt mỏi và căng thẳng. Vì vậy các bài tập thể dục về căng cơ và di chuyển cơ thể là rất quan trọng đối với bạn.

Giảm cân

Đau lưng cũng liên quan đến chuyện thừa cân hoặc béo phì. Nếu bạn rơi vào tình trạng này, bạn cần phải giảm cân để ngăn chặn tình trạng đau lưng thêm trầm trọng. Chế độ ăn uống thích hợp, luyện tập thể dục và lối sống tích cực sẽ cho phép bạn giảm được trọng lượng dư thừa.

Nghỉ ngơi


Khi bạn đã bị bệnh đau lưng, bạn cần thiết phải nghỉ ngơi đầy đủ. Hầu hết các chứng đau lưng được giảm xuống sau một vài ngày nghỉ ngơi.
(Theo VnMedia)

Bài tập giảm đau lưng khi bầu bí

Khởi động

Trước khi tập, bạn hãy đi lại trong phòng vài phút và thực hiện 2 – 3 động tác thở.

Thác nước

Đứng thẳng, hít vào. Hướng lên trên căng toàn bộ cột sống. Trong lúc thở ra, cong lưng từ từ, đưa vai vào trong, tay hướng về đầu gối từ từ trượt trên đùi. Cúi đầu xuống, tựa cằm vào ngực.

Cố gắng cúi về phía trước tối đa, tiếp tục đưa tay xuống dưới. Uốn cong phần ngực của cột sống, đưa bả vai lên trên. Tiếp theo hít vào, từ từ đứng thẳng lại, thẳng lưng. Duỗi từ từ từng cột sống một, đưa đầu và cổ về tư thế ban đầu. Đứng thẳng, hít vào thở ra bình tĩnh vài lần. Hãy lập lại bài tập này từ 3 – 4 lần.

Núi

Hãy vào tư thế bò xổm tựa bằng đầu gối và khuỷu tay. Hãy hạ vai xuống để xương chậu cao hơn hẳn. Đặt đầu lên cánh tay. Có thể dùng gối, khi đó thì để tay hướng về phía trước hoặc dọc theo thân.

Quay đầu về bên hoặc tựa trán. Xương chậu và đùi cần nằm trên một đường vuông góc với nền nhà. Thả lỏng toàn bộ phần trên cơ thể. Hãy quan sát lưng: lưng không được cong. Giữ nhịp thở đều. Bài tập kéo dài 1 – 2 phút.

Chú ý: Bài tập “núi” không nên thực hiện sau tuần thứ 34 – 35 mang thai.

Mèo tốt/ mèo xấu

Hãy vào tư thế bò xổm tựa lên đầu gối và bàn tay. Cúi đầu xuống và thả lỏng cổ. Khi hít vào cong tối đa ở phần hông và ngực.

Nhấc đầu lên một tí, ngửa ra sau gáy. Đừng ép chặt vai, ngược lại, hãy ưỡn chúng rộng ra. Luôn hướng bụng về phía nền nhà. Thở ra, trở về tư thế ban đầu.

Căng cơ ra

Ngồi trên nền nhà, tựa lưng vào tường, chân gập lại, đùi mở ra. Tay để tự do trên đùi. Cố gắng liên kết hai bàn chân với nhau. Nhưng không được để đùi chạm nền nhà. Để cho tiện có thể đặt gối dưới mỗi đầu gối.

Bài tập này nhắm mắt lại khi thực hiện là tốt nhất, thả lỏng toàn bộ cơ mặt, cổ và vai. Hít vào, hướng mắt lên trên, căng cột sống và hơi cong ở phần thắt lưng. Giữ hơi thở vài giây.

Thở ra, thả lỏng tất cả các cơ, có thể cong lưng nhẹ và chùn vai. Tư thế này làm tăng tính năng động của khớp, làm căng cơ lưng và tăng tuần hoàn máu vùng xương chậu.
Bài tập giảm đau lưng khi bầu bí - 1
Tập thể dục đều đặn, thường xuyên giúp giảm đau lưng cho mẹ bầu. (ảnh minh họa)
Kéo căng cơ ngực và vai

Hãy ngồi vào tư thế quỳ, mặt quay vào tường. Mở rộng đùi ra. Tựa lên bắp chân. Đầu gối hướng về hai bên, còn bàn chân hướng vào nhau. Hạ xương chậu xuống, mông tựa chặt trên gót chân.

Hai tay hướng lên trên, bàn tay đặt tựa vào tường. Khoảng cách giữa hai bàn tay 5 – 30 cm. Hít vào đều chầm chậm. Thở ra, uốn cong nhẹ phần thắt lưng và phần ngực của cuộc sống.

Cố gắng tựa phần vai trước vào tường, còn bàn tay trượt lên cao hơn một tí. Phần ngực càng “rơi” xuống. Thở ra chậm, đều đều nhả khí ra. Giữ mình ở tư thế này chừng 1 – 2 phút.

Hãy cảm nhận các cơ cổ, vai và thắt lưng được thả lỏng và căng ra như thế nào. Bài tập này làm giảm đau ở vùng thắt lưng, giúp khôi phục nhịp thở, tim đập bình thường lại, luyện cơ vùng ngực.

Thư giãn cổ

Ngồi trên nền nhà, đặt một chiếc gối vừa dưới mông. Cong chân gập đầu gối lại, đan hai bắp chân vào nhau. Tay để nằm tự do trên đùi. Để tiện và thoải mái hơn có thể đặt dưới đầu gối một chiếc gối.

Thả lỏng các cơ vùng xương chậu, cả các cơ vùng vai và tay. Từ từ, không giật mạnh, làm vài động tác quay tròn đầu về phía phải, sau đó về phía trái. Đừng hất đầu mạnh. Giữ thẳng lưng, nhưng đừng căng thẳng. Hãy quay đầu như thế 5 – 6 lần về mỗi phía.

Xoay

Ngồi trên nền nhà cố gắng dạng chân tối đa, cố gắng để đầu gối thẳng. Tựa bàn tay vào đùi. Đừng chùn vai. Hít vào, thở ra, xoay người về bên phải và nhìn qua vai phải. Hãy giữ cột sống căng ra.

Ấn nhẹ tay lên đùi. Giữ tư thế này vài giây. Quay về tâm, thả lỏng lưng. Lặp lại, xoay người về trái.

Thả lỏng toàn bộ

Bạn nằm nghiêng trên nền cứng, nằm khoanh tròn. Tựa đùi tối đa vào bụng. Chân gập lại. Tựa cằm sát vào ngực. Tay phải đặt dưới đầu, tay trái ôm bắp chân. Lưng cong tròn, cổ thả lỏng.

Đừng giữ hơi thở, hãy thở bình tĩnh. Giữ tư thế này trong vòng 5 – 7 phút. Sau đó chuyển về phía khác.
(Theo Thiên Nga/Mẹ và bé)

Đau lưng sau sinh: Nhăn nhó 'ló' giải pháp

Không ít chị em sau sinh khổ sở vì lưng bị đau và nhức mỏi. Thông thường, vài tháng sau sinh, hiện tượng đau lưng sẽ hết. Nhưng, có một số trường hợp đặc biệt thì tiếp tục bị đau lâu hơn, thậm chí đến một năm. Những chị em đau lưng trước hoặc trong khi mang thai có nhiều khả năng sẽ tái diễn 'bệnh' sau khi sinh, ngoài ra, việc thừa cân sau sinh cũng là nguyên nhân chính làm tăng nguy cơ đau nhức lưng.
Thực tế, chỉ cần chú ý một chút, chứng đau lưng sau sinh sẽ bị đẩy lùi và không còn là kí ức đáng sợ ám ảnh chị em.
Để tránh và giảm nhức mỏi lưng sau sinh, chị em nên quan tâm một số lời khuyên dưới đây:
Đau lưng sau sinh: Nhăn nhó 'ló' giải pháp - 1
Không ít chị em sau sinh khổ sở vì lưng bị đau và nhức mỏi. (Ảnh minh họa).
1.    Tập thể dục
Khoảng 6-8 tuần sau sinh, khi sức khỏe đã ổn định, chị em nên tập các động tác thể dục đơn giản, nhẹ nhàng. Không chỉ sau sinh, nếu từ trong thai kỳ, người mẹ đã chăm chỉ tập thì đau lưng sẽ giảm đi trong thời gian mang thai và nuôi con nhỏ sau này.
Một môn thể dục phù hợp với người mẹ sau sinh là yoga. Ngoài ra, đi bộ sau sinh cũng là cách giảm đau lưng tốt.
2.    Chú ý tư thế bế và cho con bú
Khi bế con đừng xoay vặn cơ thể, nên giữ bé gần với bạn sau đó, gập đầu gối lại, ngồi xổm và nâng bé với trọng lực dồn vào đôi chân.
Lúc cho bé bú thì nên ngồi thẳng lưng, kể cả khi cho bé bú bình hay làm vệ sinh. Khi ngồi nên đặt chân trên một chiếc ghế nhỏ. Ngồi trên những chiếc ghế mềm mại thoải mái có tay vịn và lót một chiếc gối sau lưng. Cho bé bú ở nhiều tư thế khác nhau, bế bé sát vào người hơn là để xa. Nếu bạn đau cả vùng thân trên thì nên cho bé bú nằm.
3.    Mát xa
Nằm nghiêng, dùng hai tay vuốt nhẹ từ hông dọc theo sống lưng đến phần cuối lưng. Đứng thẳng, hai tay nắm hờ, tay trái vỗ vùng bụng, hông phải nhẹ nhàng, đổi bên.
Xoa bóp lưng nhẹ nhàng sẽ gây phản ứng tốt, làm tăng nguồn dự trữ máu, mang lại chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất cũng như chất bổ dưỡng khác cho cơ thể. Xoa bóp lưng thường xuyên giúp khôi phục khả năng hoạt động của các tế bào. Cơn đau sẽ tan biến dần.
4.    Chườm nóng
Dùng khăn tẩm nước nóng vừa phải đắp lên cột sống lưng trong vòng 30 phút để làm giãn cơ, dây chằng, mạch máu.
(Tổng hợp)

Lá ớt 'trị' chứng đau lưng cho mẹ bầu

Vẫn biết khi mang thai các mẹ bầu thường bị đau lưng, đau hông vào đầu hoặc cuối thai kỳ, gây nên cảm giác đau mỏi toàn thân. Vấn đề này chỉ có những mẹ đã từng rơi vào hoàn cảnh ấy mới thấu hiểu hết nỗi khổ của chứng đau lưng hoành hành. Một số mẹ sẽ may mắn hơn khi không bị đau lưng nên sẽ không thể tưởng tượng ra được vì cảm giác đau nhức như kiến chích, kim châm và không liên tục ở khắp sống lưng khiến chị em luôn có cảm giác phần lưng như bị gẫy đôi. Vậy nguyên nhân đau lưng là do đâu? Có cách nào để giảm thiểu triệu chứng đau lưng không nhỉ? Một câu hỏi tưởng chừng thật khó nhưng cũng thật dễ phải không các mẹ.
Theo tìm hiểu, mình được biết có tới 50% phụ nữ bị đau lưng khi mang thai, điều này cũng hết sức bình thường nên khi mình mang thai mình cũng đã chuẩn bị sẵn tinh thần để chống chọi nhưng đến khi bản thân mình nằm trong con số 50% ấy thì mình với vỡ nhẽ đau lưng khi mang thai không giống như kiểu làm một ngày mệt nhọc, lưng đau mỏi thì nằm ngủ một giấc mai sẽ hết ngay mà triệu chứng đau lưng này dai dẳng, kéo dài, chỉ cần giữ một tư thế lâu một chút rồi khi xoay đổi tư thế cũng có cảm giác đau nhức rồi. Cảm giác mệt mỏi, khó khăn trong việc đi lại khiến bạn lúc nào cũng chỉ muốn như ngã quỵ xuống… Nhưng nghĩ sâu xa hơn một chút thì cũng dễ hiểu nguyên vì sao chị em phụ nữ khi mang thai hầu hết lại bị chứng đau lưng làm phiền. Đó chính là vì trọng lượng trong cơ thể thay đổi, thai trong bụng ngày một lớn dần, tạo cho bạn có một cảm giác nặng nề khi phải đeo một chiếc ba lô ngược.
Lá ớt 'trị' chứng đau lưng cho mẹ bầu - 1
Có nhiều nguyên nhân gây chứng đau lưng khi bầu bí. (ảnh minh hoạ)
Bạn cứ thử hình dung mà xem, thông thường mọi người chỉ đeo ba lô trên lưng chứ có ai được diễm phúc như chị em chúng mình khi phải khoác một chiếc ba lô trước ngực ròng rã suốt 9 tháng 10 ngày. Một quá trình dài như vậy thử hỏi tấm lưng mình không mỏi sao được. Có một nguyên nhân nữa đó là khi mang thai ở tháng thứ 5 thứ 6, lưng phải chịu một trọng lượng của em bé trong bụng nên phần lưng bị khom xuống, thai càng lớn thì phần lưng càng khom nhiều và gây nên những cơ đau lưng.
Thứ ba là do một lượng hormon tiết ra khi mang thai làm cho da căng ra để tạo điều kiện cho sự trao đổi chất để em bé được lớn lên dễ dàng nên đã làm mất sự cân bằng tự nhiên trong cơ thể tạo nên những cơn đau ở phần thắt lưng. Và cuối cùng khi đến kỳ sinh nở thì có một lượng hormon khác được tiết ra càng lúc càng nhiều làm cho bọc ối vỡ ra để thai nhi có thể lọt lòng dễ dàng. Lúc đó bạn sẽ phải đối phó với một vài cơn đau hết sức khủng khiếp trước lúc lâm bồn và chỉ có chị em chúng mình mới hiểu. Nhưng cơn đau trước lúc sinh sẽ mau chóng qua đến khi em bé chào đời, lâu nhất cũng chỉ mất đến một hai ngày còn trong thai kỳ khi bạn đã bị đau lưng thì nó sẽ kéo dài đến tận ngày bạn sinh. Vậy làm thế nào để giảm thiểu triệu chứng đau lưng khi mang thai? Nếu bạn bị đau lưng như mình thì thử bài thuốc dân gian này xem.
Bài thuốc này mình học được từ mẹ chồng thấy rất hiệu nghiệm. Khi mình mang thai bé Jerry ở ngay những tháng đầu của thai kỳ mình đã bị chứng đau lưng gây rối, nhiều lúc còn đau cả phần hông nữa. Nửa đêm dậy thấy đau đến nỗi không đi được phải nhờ ông xã dìu đấy. Nhưng từ khi dùng bài thuốc dân gian mà mẹ chồng mách hàng ngày mình đã không còn bị đau lưng nữa. Rất đơn giản bạn nhé vì chỉ cần “Lá ớt cay 50g rửa sạch, giã nát rồi đem sao nóng, thêm một cốc rượu trắng rồi bọc trong một túi vải đắp vào phần lưng bị đau rồi xoa đi xoa lại nhiều lần. Mỗi ngày làm 1 lần, làm liên tục chỉ trong khoảng 2 tuần chứng đau lưng sẽ hết” (cần chú ý nếu lá ớt đã nguội có thể tận dụng lại 1-2 lần, đem sao nóng lên dùng lại vẫn đem lại hiệu quả.
Lá ớt 'trị' chứng đau lưng cho mẹ bầu - 2
Lá ớt giúp mẹ bầu giảm đau lưng hiệu quả. (ảnh minh hoạ)
Trong Đông y có nói lá ớt có nhiều tác dụng như thanh nhiệt, giải độc sát trùng, lợi tiểu. Ngoài ra lá ớt còn dùng để trị sốt, trúng phong bất tỉnh và phù thũng. Còn theo y học hiện đại thì trong ớt có chất capsicain có tác dụng kích thích não bộ tiết ra endorphin có khả năng gây tê giảm đau. Bài thuộc này rất an toàn với các mẹ bầu vì vừa có công dụng giảm đau vừa có công dụng mát xa khắp phần lưng khiến cho bà bầu có thời gian thư giãn sau một ngày làm việc căng thẳng và mệt mỏi. Thêm vào đó các mẹ bầu cũng cần tìm cho mình một số bài tập thích hợp như vận động nhẹ nhàng, giữ ấm phần lưng, khi chuyển đổi tư thế cần phải từ từ không nên vội vàng, ông xã vẫn thường đùa với mình phải học thuộc và thực hành đúng theo phương châm “đi nhẹ, nói khẽ, cười duyên” ^ ^ thì em bé trong bụng luôn được an toàn và mẹ bầu cũng được khỏe mạnh.

Sau khi đọc những dòng chia sẻ của mình, mình tin các mẹ bầu sẽ an tâm không sợ chứng đau lưng làm phiền nữa. Chứng đau lưng sẽ biến mất khi mẹ bầu thực hiện đúng các bước mà mình chia sẻ. Mình tin các bạn sẽ có thai kỳ khỏe mạnh để chuẩn bị cho ca vượt cạn sắp tới.

Chúc mẹ bầu luôn vui vẻ & hạnh phúc!
Chia sẻ kinh nghiệm của mẹ Jerry
(Eva.vn)

Cách giảm đau lưng khi mang thai

Nếu bạn rơi vào tình trạng này, hãy làm theo những lời khuyên sau.
Trường đại học Sản và phụ khoa Hoa Kỳ vừa đưa ra một số lời khuyên giúp ngăn ngừa hoặc giảm bớt chứng đau lưng cho phụ nữ trong thời gian mang thai: mang giày có đế cao vừa phải, tránh đi giày có đế bằng (dẹt) hoặc cao gót; không tự nâng nhấc những đồ vật nặng; nên nằm ngủ trên một tấm nệm cứng hoặc sử dụng một tấm ván cứng đặt dưới tấm nệm để tạo độ phẳng.
Cách giảm đau lưng khi mang thai - 1

Ngủ nghiêng và kẹp một cái gối giữa hai chân; sử dụng một cái gối nhỏ đặt phía sau, phần lưng dưới khi ngồi trên ghế dựa hoặc sử dụng ghế dựa có bọc nệm dày ở phía sau; xoa bóp nhẹ nhàng phần lưng dưới và sử dụng túi nước nóng hoặc nước đá để chườm.
(Theo Sài gòn tiếp thị/HealthDay News)

Thực phẩm cho người đau lưng

Dưới đây là một số bài thuốc hay để ngăn ngừa và chữa trị đau lưng.
 Rau hẹ tốt cho người bị đau lưng
Rau hẹ tốt cho người bị đau lưng  
Đau lưng là triệu chứng thường gặp trong nhiều bệnh lý nội ngoại khoa. Thông thường khi chữa chứng đau lưng, các thầy thuốc y học cổ truyền hay sử dụng các biện pháp như dùng thuốc uống trong và xoa đắp bên ngoài, châm cứu bấm huyệt, tập luyện khí công dưỡng sinh. Tuy nhiên, có một liệu pháp hết sức đơn giản nhưng rất có ý nghĩa trong việc hỗ trợ điều trị và dự phòng tích cực tình trạng đau lưng tái phát mà người ta còn ít để ý đến, đó là việc lựa chọn và sử dụng hợp lý các thực phẩm thông dụng hàng ngày. Vậy, người bị đau lưng nên ăn gì? Dưới đây, xin được giới thiệu một số loại thực phẩm nên dùng để bạn đọc tham khảo và áp dụng:

Vừng đen
Tên thuốc là cự thắng, vị ngọt, tính bình, có công dụng bổ can thận. Sách Bản thảo cương mục cho rằng: vừng đen có khả năng trị ngũ tạng hư tổn, làm tăng khí lực và làm vững gân cốt. Sách Thọ thân dưỡng lão tân thư chủ trương dùng rượu vừng đen để trị chứng đau khớp, tứ chi yếu liệt và lưng đau gối mỏi ở người già. Dân gian thường dùng cháo vừng đen để bổ thận và chữa chứng yêu thống.
Thực phẩm cho người đau lưng - 1
Hạt sen rất thích hợp với chứng đau lưng mạn tính
Hạt sen

Còn gọi là liên tử nhục, vị ngọt, tính ấm, có công dụng dưỡng tâm, ích thận, bổ tỳ. Sách Nhật hoa tử bản thảo cho rằng : liên tử có tác dụng trị yêu thống. Sách Bản thảo cương mục cũng viết: “Liên tử giao tâm thận, hậu tràng vị, cố tinh khí, cường cân cốt, bổ hư tổn, lợi nhĩ mục, trừ hàn thấp”. Bởi vậy, hạt sen rất thích hợp với chứng đau lưng mạn tính do thận hư hoặc có kèm theo hàn thấp.

Rau hẹ và hạt hẹ
Còn gọi là phỉ thái và phỉ tử. Rau hẹ có công dụng ôn trung, hành khí, tán huyết, “làm ấm lưng gối” (Nhật hoa tử bản thảo), “trị dương hư thận lãnh, dương đạo bất chấn, hoặc yêu tất lãnh thống” (Phương mạch chính tông). Dân gian thường dùng rau hẹ xào với dầu vừng ăn hoặc dùng rau hẹ 60g rửa sạch, ép lấy nước cốt rồi hoà với một chút rượu vang uống để chữa chứng đau lưng mạn tính. Hạt hẹ có công dụng bổ can thận, làm ấm lưng gối, tráng dương cố tinh, dùng rất tốt cho những người đau lưng mỏi gối do lạnh.
Thực phẩm cho người đau lưng - 2
Hạt dẻ được dùng để trị chứng đau lưng.
Hạt dẻ

Có công dụng bổ thận khí, kiện tỳ vị, làm mạnh lưng gối. Sách Thiên kim yếu phương viết: “Sinh thực chi, thậm trị yêu cước bất toại”. Nhà bác học Lý Thời Trân khuyên rằng: để trị chứng đau lưng mỗi ngày nên ăn 10 hạt dẻ hoặc giả nấu cháo hạt dẻ ăn thường xuyên.

Hoài sơn

Có công dụng ích thận, kiện tỳ, bổ phế. Sách Biệt lục Viết: “Hoài sơn chỉ yêu thống” (hoài sơn có công dụng chữa đau lưng). Mỗi ngày dùng 30g đến 60g ninh nhừ, chế thêm đường phèn làm đồ tráng miệng
ThS.Hoàng Khánh Toàn (Sức khỏe và đời sống)

Đau lưng có thể do bệnh phụ khoa

Nếu bị đau lưng, bạn không nên chỉ "săm soi" cột sống mà nên lưu ý đến cả khả năng mắc bệnh phụ khoa, vì các khối u ở tử cung, buồng trứng... cũng gây triệu chứng này.
 Bệnh phụ khoa (ảnh minh họa)
Bệnh phụ khoa (ảnh minh họa) 
Phụ nữ hay bị đau lưng hơn đàn ông bởi lý do sinh lý như đến kỳ kinh nguyệt, mang thai, cho con bú, cộng thêm hậu quả của việc làm đẹp như mặc áo nịt ngực chật, đi giày cao gót, diện quần cạp trễ... Nhưng có một lý do ít được biết đến, đó là bệnh phụ khoa, trong đó, viêm xương chậu là hay gặp nhất. Người bị bệnh ngoài việc cảm thấy lưng đau mỏi còn thấy đau bụng, bụng dưới như sệ xuống.

Viêm xương chậu cấp tính thường có biểu hiện sốt, dùng kháng sinh theo chỉ dẫn của bác sĩ là có thể chữa khỏi. Nhiều người bị bệnh này nhưng không sốt nên không đi khám, bệnh dần dần phát triển thành mạn tính, điều trị lâu dài và tốn kém hơn. Lâu ngày, bệnh có thể dẫn đến tắc ống dẫn trứng, gây vô sinh và chửa ngoài dạ con.

Các bệnh u tử cung, u nang buồng trứng, ung thư cổ tử cung, ung thư buồng trứng... đều có thể gây đè nén cột sống, dẫn đến đau lưng. Do đó, phụ nữ nên chịu khó “lắng nghe” cơ thể mình để phát hiện sớm bệnh tật. Chị em cũng cần phân biệt một số biểu hiện đau lưng:
Đau lưng có thể do bệnh phụ khoa - 1
Đau lưng cũng có thể là triệu chứng của bệnh phụ khoa. (ảnh minh họa)
- Do bệnh phụ khoa: Thường là đau nhức phần xương cụt, kèm theo đau bụng, kinh nguyệt không đều, nhiều khí hư, bụng dưới sệ xuống.

- Do bệnh cột sống: Thường là đau ở thắt lưng, kèm theo nhức chân, đùi bị tê. Nếu đau lưng nhiều ở đoạn cuối lưng, đau đột ngột khi nâng vật nặng hay vận động mạnh thì có thể do thoát vị đĩa đệm.

- Do bệnh thận: Đau hai bên, bệnh nhân đi tiểu ít, ăn uống không ngon miệng, phù nề.

- Do bệnh lao: Thường kèm theo tức ngực, ho kéo dài, sút cân.

Ở những người cao tuổi, nếu đau lưng kèm theo dấu hiệu chóng mặt thì có thể là do thoái hoá cột sống, hội chứng thiếu máu não. Nếu bị nhiễm trùng đường ruột, bàng quang, niệu quản, người bệnh cũng cảm thấy đau lưng.
(Theo Gia đình & Xã hội)

7 cách giảm đau lưng hiệu quả

Hãy thử làm theo 7 cách tự nhiên sau đây để giảm đau lưng hiệu quả. Cách chữa đau lưng (Ảnh minh họa)
Cách chữa đau lưng (Ảnh minh họa)  

1. Tránh xa các trò chơi game
Một nghiên cứu thực hiện trên 30.000 người trưởng thành cho thấy những người thường xuyên bị đau lưng và đau đầu là những người dành nhiều thời gian cho việc chơi game.
2. Kiểm soát trọng lượng
Thêm cân đồng nghĩa với việc thêm gánh nặng cho cơ thể bạn, nhất là khi vòng eo to. Do đó hãy lên kế hoạch ăn uống phù hợp để tránh tăng cân.
3. Áp dụng một số bài tập thể dục nhẹ nhàng
Thông thường, khi lưng bị đau, điều bạn ít muốn làm nhất là tập thể dục. Tuy nhiên một số bài vận động lại giúp giảm đau. Đi bơi và tập yoga chính là lời khuyên của các bác sỹ dành cho bạn.
7 cách giảm đau lưng hiệu quả - 1
Gừng giúp giảm đau.
4. Chú ý các tư thế làm việc trong văn phòng
Những người làm việc văn phòng, ngồi cả ngày bên máy vi tính nếu không chú ý đúng tư thế có thể mắc các bệnh đau lưng, cổ và vai gáy. Hãy đảm bảo là màn hình phải thẳng, cách mặt bạn ít nhất 50 cm. Con chuột phải để gần bàn phím, còn tay, cổ tay và cánh tay bạn song song với nền nhà. Ngoài ra, vai cũng cần được thả lỏng còn cánh tay trên để thoái mái tự nhiên.
5. Tư thế ngủ
Tư thế ngủ sai cũng có thể dẫn tới việc lưng bị đau.Tư thế tốt nhất khi ngủ là cuộn người. Tốt hơn nữa là bạn ôm một chiếc gối để khi ngủ chân phía trên của bạn không bị trượt xuống khiến lưng dưới bị vặn gây đau lưng.
6. Áp dụng các biện pháp thảo dược
Đã có rất nhiều nghiên cứu về tác dụng của các phương pháp thảo dược như dùng gừng để giảm sưng đau. Hãy thái gừng thành lát sau đó đun với nước khoảng 30 phút và dùng nước này pha trà uống. Ngoài gừng ra, chất capsaicin có trong thành phần của ớt cũng giúp giảm đau lưng.
 7. Thử ngồi thiền
Có thể bạn sẽ ngạc nhiên nhưng các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng ngồi thiền cũng góp phần làm cơn đau giảm khi tâm trí bạn được thanh thản.
Theo Mai Khôi (Tiền phong)

Người đau lưng "yêu" kiểu gì cho khoái?

Đau lưng khiến chuyện "yêu" bị ảnh hưởng nhưng vẫn có cách để bạn thăng hoa. Đau lưng có thể khiến cuộc "yêu" chật vật (Ảnh minh họa)
Đau lưng có thể khiến cuộc "yêu" chật vật (Ảnh minh họa)  

Dưới đây là vài lời khuyên quan hệ tình dục cho những người bị đau lưng để cuộc sống chăn gối của bạn không bị ngắt quãng.
Tâm sự với đối tác về tình trạng của mình
Đây là điều cần thiết để bạn tình hiểu hơn về tình trạng đau lưng của bạn, từ đó hai người có những điều chỉnh thích hợp về tư thế để thuận tiện cho bạn hơn. Đau lưng không chỉ làm bạn thấy bất tiện trong những hoạt động hàng ngày mà còn gây ra những rối loạn trong đời sống tình dục. Nếu bạn không nói thì có thể dẫn đến một số hiểu lầm với nàng.
Hãy thử các vị trí khác nhau
Bạn nên thử nhiều tư thế “yêu” khác nhau để chọn ra được tư thế thoải mái nhất và ít ảnh hưởng tới cái lưng tội nghiệp của mình. Thường thì người bị đau lưng nên ở vị trí nhàn nhã, thụ động hơn.
Người đau lưng "yêu" kiểu gì cho khoái? - 1
Chấp nhận đổi vai là cách để giúp anh chàng đau lưng không vất vả khi "yêu" (Ảnh minh họa)
Chấp nhận thay đổi
Đau lưng có nghĩa là bạn không còn tràn đầy năng lượng và mạnh mẽ như trước đây. Chấp nhận sự thật và tìm cách cải thiện tình hình bằng cách sáng tạo trong đời sống tình dục, bù đắp cho nàng bằng các cử chỉ âu yếm, tự tay mát xa thư giãn cho cô ấy.
Thay đổi địa điểm
Giường không phải là nơi duy nhất để ‘hành sự”, bạn có thể đổi địa điểm khác như sàn nhà hay ghế sô pha để tạo cảm giác mới mẻ và tìm kiếm tư thế thoải mái hơn. Biết sáng tạo và lựa chọn sẽ mang lại nhiều khoái cảm bất ngờ cho cả hai.
Trợ giúp của y tế
Nhờ tới sự can thiệp của y tế trước khi chứng đau lưng ảnh hưởng nghiêm trọng tới sinh hoạt hàng ngày và đời sống tình dục của bạn. Đau lưng có thể do đau dây chằng, đau cơ, hoặc các vấn đề về cột sống, thuốc và các bài tập trị liệu có thể giúp ích ít nhiều cho bạn.
Nếu chứng đau lưng của bạn không thể khỏi được thì có thể trao đổi với bác sĩ về các tư thế “yêu” tốt cho người bị đau lưng.
Theo Hào (Nam Magazine)

Mẹo chữa trị đau lưng

Đau lưng là chứng bệnh đang “làm phiền” cuộc sống nhiều người.   Có mẹo giúp bạn trị đau lưng (Ảnh: Internet)
Có mẹo giúp bạn trị đau lưng (Ảnh: Internet)

Không chỉ người già và trung niên, giới trẻ khi phải ngồi làm việc trong thời gian dài cũng có thể bị chứng đau lưng hành hạ.
Bên cạnh đó, do phần lưng phải gánh chịu hầu hết trọng lượng của cơ thể, nên những người thừa cân hoặc béo phì lưng của họ phải tải thêm phần trọng lượng thừa nên rất dễ đau lưng. Ngoài ra, theo các chuyên gia, còn có một vài nguyên nhân khác gây đau lưng bao gồm: thực hiện tư thế không đúng trong lúc làm việc, thiếu rèn luyện thể chất, stress, căng cơ bắp…
Mẹo hay trị đau lưng - 1
Không chỉ người già và trung niên, giới trẻ khi phải ngồi làm việc trong thời gian dài cũng có thể bị chứng đau lưng hành hạ (Ảnh: Internet)
Theo các chuyên gia, dưới đây là vài mẹo hay và hiệu quả mà bạn có thể thực hiện ngay tại nhà để giúp làm dịu chứng đau lưng:
- Trong trường hợp bị thừa cân hoặc béo phì, điều đầu tiên bạn nên làm là thực hiện ngay chế độ giảm cân. Vì giảm cân sẽ giúp phần lưng của bạn không phải gánh thêm áp lực thừa, tránh được nguy cơ dẫn đến đau lưng.
- Xoa bóp lưng với dầu tỏi hoặc dầu khuynh diệp để làm dịu ngay lập tức chứng viêm sưng và đau cơ lưng.
- Uống một ly lớn nước ấm hòa với một muỗng mật ong, bài thuốc này có tác dụng giúp bạn giảm nhẹ cơn đau lưng.
- Tình trạng cơ thể thiếu hụt vitamin C cũng khiến lưng bạn có khuynh hướng bị đau. Vì thế, trong trường hợp này, bạn cần tăng cường tiêu thụ các loại thực phẩm giàu vitamin C trong chế độ ăn hàng ngày.

- Chườm lên lưng một chiếc khăn tắm đã nhúng nước muối ấm và vắt bớt nước. Phương pháp này rất có ích trong việc làm dịu chứng đau lưng.

- Không nên ngồi cùng một tư thế trong khoảng thời gian dài. Khi ngồi nên giữ thẳng lưng, không khòm. Áp dụng các tư thế đúng trong các hoạt động và sinh hoạt hàng ngày.
Theo Nguyễn Niệm (Phụ Nữ Online)
 

Thoái hóa khớp

Thoái hóa khớp còn gặp ở cả người trẻ (Ảnh minh họa)
Thoái hóa khớp còn gặp ở cả người trẻ (Ảnh minh họa)
Thoái hóa khớp thường gặp ở người cao tuổi. Tuy nhiên hiện nay có nhiều trường hợp chưa tới 40 tuổi cũng bị bệnh này. Thoái hóa khớp gây đau đớn, ảnh hưởng nặng nề tới chất lượng sống cũng như năng lực lao động của người bệnh.
Do nhiều nguyên nhân
Theo PGS-TS Nguyễn Văn Thắng, Khoa Xương khớp, BV Chấn thương chỉnh hình TP.HCM, bệnh thoái hóa khớp là bệnh thường gặp nhất ở khớp do tổn thương các thành phần như: sụn khớp, xương dưới sụn và màng khớp. Những khớp thoái hóa sớm thường là những khớp lớn, chịu lực như: khớp gối, khớp háng, cột sống, khớp vai…

Người bị bệnh thoái hóa khớp thường có các biểu hiện sưng, nóng, đỏ, đau; mất chức năng của khớp, có tiếng kêu vùng khớp… Song đau là triệu chứng được nhiều người quan tâm nhất. Tuy nhiên, các triệu chứng lâm sàng của bệnh khớp thường ít đặc trưng. Không ít bệnh nhân bị bướu ở đầu các xương (bướu đại bào xương, bướu nguyên bào sụn, bọc xương phồng máu, ung thư xương…) đã bị chẩn đoán nhầm là viêm khớp hay thoái hóa khớp.
Để chẩn đoán chính xác thoái hóa khớp phải dựa vào hình ảnh X-quang, cộng hưởng từ (MRI), siêu âm, xét nghiệm máu, dịch khớp, tế bào, nội soi, sinh thiết…
Thoái hóa khớp nguyên phát là do vấn đề về tuổi tác (phụ nữ mãn kinh bị giảm nội tiết tố nữ), do yếu tố cơ học (các động tác lặp đi lặp lại nhiều lần), di truyền và sinh hóa (khiếm khuyết về thành phần cấu tạo sụn khớp).
Thoái hóa khớp thứ phát như loãng xương, chấn thương khớp, sai lệch điểm tì đè lên mặt khớp. Béo phì cũng là nguyên nhân thứ phát gây ra thoái hóa khớp bởi dẫn tới sự quá tải cho khớp, nhất là các khớp chi dưới.
Bên cạnh đó, nguyên nhân thứ phát gây ra thoái hóa khớp còn là do bệnh viêm khớp, bệnh nhân dùng quá nhiều thuốc corticoid, hay người bị cường tuyến yên, cường tuyến thượng thận.
Để ngăn ngừa bệnh thoái hóa khớp, bác sĩ Thắng khuyên chúng ta hãy duy trì trọng lượng cơ thể ở mức phù hợp, luyện tập thể thao đúng yêu cầu, tránh nằm, ngồi, đứng lâu một chỗ. Vì như vậy sẽ làm ứ trệ tuần hoàn và gây cứng khớp. Đặc biệt, không nên ở tư thế ngồi không có điểm tựa (ngồi xổm tác động xấu tới khớp gối và cột sống thắt lưng)…
Thoái hóa khớp: Người trẻ cũng lo! - 1
Bệnh thoái hóa khớp ở người trẻ (Ảnh minh họa)
Điều trị khác nhau cho từng trường hợp
Bệnh thoái hóa khớp do nhiều nguyên nhân nên quan niệm chỉ cần dùng một phương thuốc là hoàn toàn sai lầm.
Trước tiên là điều trị theo nguyên nhân gây ra thoái hóa. Chẳng hạn nếu nguyên nhân bởi viêm khớp thì phải điều trị viêm, do chấn thương thì phải điều trị chấn thương…
Tiếp đến phải kháng viêm, giảm đau để giúp người bệnh tiếp tục sinh hoạt và làm việc bình thường. Có thể bác sĩ sẽ dùng các thuốc kháng viêm không steroid (không nên dùng các thuốc có corticoid).
Không chỉ thế, bệnh nhân còn cần giảm áp lực đè lên các khớp bị thoái hóa. Ví dụ người bệnh béo phì cần giảm cân, không chạy nhảy khi khớp đang tổn thương, không khiêng vác nặng…
Ngoài ra, bác sĩ có thể cho bệnh nhân dùng thêm thuốc bổ xương, khớp cũng như các thuốc chống loãng xương tùy trường hợp (glucosamine, chondrotine, calcium, vitamin D, alendronate, raloxifene...).
Người bị thoái hóa khớp vẫn phải vận động tập luyện. Việc vận động nhiều hay ít tùy thuộc từng nhóm nguyên nhân gây thoái hóa khớp.
Chỉ khi nào tiến hành điều trị nội khoa thoái hóa khớp thất bại, bệnh nhân mới được bác sĩ cân nhắc chỉ định cho phẫu thuật (nội soi cắt lọc, đục xương chỉnh trục, thay khớp...).
PGS-TS Thắng khuyên: “Trong bộn bề công việc hằng ngày, chúng ta nên sắp xếp hợp lý, hài hòa giữa nghỉ ngơi và lao động. Nên nhớ rằng các cơ quan trong cơ thể rất cần sự nghỉ ngơi để tái tạo năng lượng. Đau là dấu hiệu báo động sớm nhất, chúng ta cần phải ngưng ngay những tác nhân gây đau để bảo vệ khớp”.
Theo Trâm Anh (phunuonline.com.vn)